هموروئید، تورم یا التهاب وریدهای ناحیه مقعد و قسمت پایین رکتوم است که به دلیل فشار زیاد روی این وریدها ایجاد میشود. علائم هموروئید میتواند شامل درد، خارش، تورم، و خونریزی هنگام دفع مدفوع باشد. هموروئیدها به دو دسته داخلی و خارجی تقسیم میشوند؛ هموروئید داخلی داخل رکتوم و هموروئید خارجی زیر پوست اطراف مقعد قرار دارد.
علل رایج هموروئید شامل یبوست مزمن، نشستن طولانیمدت، بارداری، و فشار زیاد هنگام دفع مدفوع است. درمانهای هموروئید شامل تغییرات در سبک زندگی مانند افزایش مصرف فیبر و مایعات، استفاده از داروهای موضعی و مسکنها، و در موارد شدیدتر، انجام روشهای پزشکی مانند بستن باند لاستیکی، اسکلروتراپی، یا جراحی است.
در این مقاله وبسایت دکتر قمری به بررسی و معرفی این عارضه و شیوههای درمانی آن خواهیم پرداخت.
هموروئید چیست؟
هموروئید وریدهای متورم و بزرگ شدهای هستند که در داخل و خارج مقعد و راستروده شما ایجاد میشوند. آنها میتوانند دردناک و ناراحتکننده باشند و باعث خونریزی مقعدی شوند. به بواسیر انبوه نیز میگویند. همه ما با هموروئید به دنیا میآییم، اما در ابتدا، آنها ما را آزار نمیدهند. تنها زمانی که آنها متورم و بزرگ میشوند علائم تحریککننده ایجاد میکنند.
هموروئید چقدر شایع است؟
هموروئید یک مشکل شایع است که بسیاری از افراد در دورهای از زندگی خود آن را تجربه میکنند. تخمین زده میشود که حدود ۵۰ درصد از افراد تا سن ۵۰ سالگی به هموروئید مبتلا میشوند. این عارضه در هر دو جنس مرد و زن دیده میشود و شیوع آن با افزایش سن بیشتر میشود.
عوامل مختلفی مانند رژیم غذایی کم فیبر، یبوست مزمن، نشستن طولانیمدت، بارداری و زایمان میتوانند احتمال ابتلا به بواسیر را افزایش دهند. اگرچه بواسیر به طور کلی یک وضعیت جدی نیست، اما میتواند باعث ناراحتی و مشکلاتی در کیفیت زندگی شود.
چه کسانی ممکن است به هموروئید مبتلا شوند؟
هر کسی ممکن است به بواسیر علامتدار مبتلا شود، حتی در نوجوانان، اما از آنجایی که بواسیر مدتی طول میکشد تا ایجاد شود، در کودکان غیرمعمول است. ممکن است به دلیل یکی از عوامل زیر به بواسیر دچار شوید:
- داشتن اضافه وزن
- حامله هستند
- رژیم غذایی کم فیبر
- مزمن داشته باشند یبوست یا اسهال.
- به طور مرتب اجسام سنگین را بلند کنید.
- زمان زیادی را به نشستن روی توالت بگذرانید.
- هنگام اجابت مزاج فشار دهید.
انواع هموروئید چیست؟
بواسیر ممکن است در داخل یا خارج راستروده شما ایجاد شود. نوع آن بستگی به محل ایجاد ورید متورم دارد. انواع عبارتاند از:
- خارجی: وریدهای متورم در زیر پوست اطراف مقعد شما تشکیل میشوند. مقعد کانالی است که مدفوع شما از آن خارج میشود. بواسیر خارجی میتواند خارش و دردناک باشد. گاهی اوقات خونریزی میکنند. گاهی اوقات پر از خون میشوند که میتواند لخته شود. این خطرناک نیست، اما میتواند منجر به درد و تورم شود.
- درونی؛ داخلی: وریدهای متورم در داخل راستروده شما شکل میگیرد. رکتوم شما بخشی از بدن شماست دستگاه گوارش که کولون (روده بزرگ) شما را به مقعد شما متصل میکند. هموروئیدهای داخلی ممکن است خونریزی کنند، اما معمولاً دردناک نیستند.
- پرولاپس: هموروئیدهای داخلی و خارجی میتوانند پرولاپس داشته باشند، به این معنی که در خارج از مقعد شما کشیده و برآمده میشوند. این هموروئیدها ممکن است خونریزی کنند یا باعث درد شوند.
چه تفاوتی بین هموروئید و شقاق مقعدی وجود دارد؟
هموروئید و شقاق مقعد علائم مشابهی مانند خارش، درد و خونریزی ایجاد کند. در حالی که وریدهای متورم باعث بواسیر میشوند، پارگی در پوشش مقعد باعث ایجاد شکاف مقعدی میشود. یک ارائهدهنده مراقبتهای بهداشتی یک معاینه فیزیکی انجام میدهد و ممکن است آزمایشهایی را برای یافتن علت علائم شما تجویز کند.
چه چیزی باعث هموروئید میشود؟
زور زدن به وریدهای مقعد یا راست روده فشار وارد میکند و باعث ایجاد بواسیر میشود. ممکن است به آنها فکر کنید رگهای واریسی که روی پایین شما تأثیر میگذارد.
هر نوع فشاری که باعث افزایش فشار بر روی شکم یا اندام تحتانی شما شود، میتواند باعث متورم و ملتهب شدن سیاهرگهای مقعد و مقعدی شود. بواسیر ممکن است به دلایل زیر ایجاد شود:
- فشار لگن ناشی از افزایش وزن به خصوص در دوران بارداری.
- فشار زیاد برای اجابت مزاج (مدفوع) به دلیل یبوست.
- زور زدن برای بلند کردن اجسام سنگین یا وزنهبرداری.
علائم هموروئید چیست؟
بواسیر داخلی به ندرت باعث درد میشود (و معمولاً قابل احساس نیست) مگر اینکه پرولاپس داشته باشد. بسیاری از افراد مبتلا به بواسیر داخلی نمیدانند که به آن مبتلا هستند؛ زیرا علائمی ندارند.
اگر علائم بواسیر داخلی را دارید، ممکن است روی دستمال توالت، مدفوع یا کاسه توالت خون ببینید. اینها نشانههایی از خونریزی از رکتوم.
علائم بواسیر خارجی عبارتاند از:
- خارش مقعد.
- تودههای سفت در نزدیکی مقعد که احساس درد یا حساس شدن دارند.
- درد یا درد در مقعد، به خصوص زمانی که نشستهاید.
- خونریزی از رکتوم.
- هموروئید پرولاپس میتواند دردناک و ناراحتکننده باشد. ممکن است بتوانید آنها را در خارج از مقعد خود احساس کنید و به آرامی آنها را به عقب برگردانید.
چه شرایط دیگری باعث علائم هموروئید میشود؟
ناهمسان اختلالات دستگاه گوارش میتواند باعث خونریزی مقعدی و سایر علائم مشابه بواسیر شود. برخی از این اختلالات تهدیدکننده زندگی هستند. به همین دلیل، مهم است که به یک ارائهدهنده مراقبتهای بهداشتی اطلاع دهید که چه زمانی علائم دارید.
بیماریهای روده که میتوانند باعث خونریزی شوند عبارتاند از:
- سرطان روده بزرگ.
- بیماری کرون.
- کولیت زخمی.
بواسیر چگونه تشخیص داده میشود؟
یک ارائه دهنده مراقبتهای بهداشتی، بواسیر را بر اساس علائم و معاینه فیزیکی تشخیص میدهد. شما همچنین ممکن است داشته باشید:
- معاینه دیجیتال رکتوم: ارائه دهنده شما یک انگشت دستکش دار و روغن زده شده را وارد راست روده شما میکند تا وریدهای متورم را احساس کند.
- آنوسکوپی: ارائه دهنده شما از یک آنوسکوپ (لوله روشن) برای مشاهده پوشش مقعد و رکتوم استفاده میکند.
- سیگموئیدوسکوپی: ارائه دهنده شما از یک سیگموئیدوسکوپ (لوله روشن با دوربین) برای مشاهده داخل قسمت پایینی (سیگموئید) کولون و رکتوم شما استفاده میکند. انواع رویه شامل سیگموئیدوسکوپی انعطاف پذیر و سیگموئیدوسکوپی سفت و سخت (پروکتوسکوپی).
این آزمایشها ممکن است ناراحت کننده باشند، اما دردناک نیستند. آنها معمولاً در مطب دکتر یا مرکز سرپایی بدون انجام میشوند بیهوشی. شما همان روز به خانه میروید.
بیمارستان تخصصی هموروئید در تهران یا شهر محل سکونت شما ممکن است یکی از آزمایشها را انجام دهد. کولونوسکوپی برای تایید یافتههای سایر آزمایشها یا بررسی علائم سرطان روده بزرگ. این روش سرپایی نیاز به بیهوشی دارد.
عوارض هموروئید چیست؟
بواسیر ممکن است ناراحت کننده و دردناک باشد، اما معمولاً باعث ایجاد مشکلات جدی نمیشود. به ندرت افراد مبتلا به هموروئید دچار این موارد میشوند:
- کم خونی.
- لخته شدن خون در بواسیر خارجی
- عفونت.
- برچسبهای پوستی (فلپ بافتی که از پوست آویزان شده است).
- هموروئید خفه شده (عضلات مقعد جریان خون را به یک بواسیر داخلی افتادگی قطع میکنند).
چگونه میتوانم بواسیر را در خانه درمان کنم؟
بواسیر اغلب خود به خود بدون درمان از بین میرود. علائمی مانند درد و خونریزی ممکن است یک هفته یا کمی بیشتر طول بکشد. در عین حال، میتوانید این اقدامات را برای کاهش علائم انجام دهید:
داروهای بدون نسخه حاوی لیدوکائین، فندق جادوگر یا هیدروکورتیزون به منطقه آسیب دیده
- درمان بواسیر با روغن زیتون
- بهترین میوه برای درمان بواسیر
- آب بیشتری بنوشید.
- مصرف فیبر را از طریق رژیم غذایی و مکملها افزایش دهید. سعی کنید روزانه حداقل ۲۰ تا ۳۵ گرم فیبر دریافت کنید.
- ۱۰ تا ۲۰ دقیقه در روز در حمام گرم (حمام سیتز) خیس کنید.
- با مصرف ملینها مدفوع را نرم کنید.
- بگیر داروهای ضد انعقادی غیراستروئیدی (NSAIDs) برای درد و التهاب.
- بهترین پماد برای درمان بواسیر
از دستمال توالت با لوسیون یا دستمال مرطوب قابل شستشو استفاده کنید تا پس از مدفوع به آرامی کف خود را تمیز کرده و تمیز کنید. همچنین میتوانید از دستمال یا دستمال مرطوب شده با آب استفاده کنید.
پزشکان چگونه هموروئید را درمان میکنند؟
اگر علائم بدتر شد یا در زندگی روزمره یا خواب شما اختلال ایجاد کرد، باید به پزشک خود مراجعه کنید. همچنین، اگر علائم پس از یک هفته درمان در خانه بهبود نیافتند، به دنبال کمک باشید. پزشک شما ممکن است هموروئید را با موارد زیر درمان کند:
بستن نوار لاستیکی | نوار لاستیکی کوچکی که در اطراف پایه بواسیر قرار داده شده است، جریان خون به ورید را قطع میکند. |
انعقاد الکتریکی | جریان الکتریکی جریان خون را به یک بواسیر متوقف میکند. |
انعقاد مادون قرمز | یک کاوشگر کوچک که در راست روده قرار میگیرد، گرما را برای خلاص شدن از شر بواسیر منتقل میکند. |
اسکلروتراپی | یک ماده شیمیایی که به ورید متورم تزریق میشود، بافت هموروئید را از بین میبرد. |
لیزر بواسیر یا درمان هموروئید با لیزر را در بهترین کلینیک تهران انجام دهید.
درمانهای جراحی عبارتاند از:
- هموروئیدکتومی: جراحی هموروئیدهای خارجی بزرگ یا پرولاپس داخلی را از بین میبرد.
- منگنه کردن بواسیر: یک ابزار منگنه، هموروئید داخلی را از بین میبرد. یا یک بواسیر داخلی افتادگی را به داخل مقعد شما میکشد و در آنجا نگه میدارد.
چگونه میتوانم از هموروئید پیشگیری کنم؟
با افزایش سن، بواسیر شایع است. این مراحل میتواند به جلوگیری از مدفوع سفت و یبوست که میتواند منجر به هموروئید شود کمک کند:
- بیش از حد طولانی ننشینید یا به شدت به توالت فشار نیاورید.
- وقتی میل شدید به توالت بروید – اجابت مزاج را به تعویق نیندازید.
- در طول روز مقدار زیادی آب بنوشید.
- غذاهای پر فیبر (میوههای تازه، سبزیها و غلات کامل) را بیشتر مصرف کنید یا از مکملها استفاده کنید. به طور کلی، زنان باید ۲۵ گرم فیبر در روز را هدف قرار دهند، در حالی که مردان باید ۳۵ گرم فیبر دریافت کنند.
- از نظر بدنی فعال بمانید. در حال حرکت بودن رودهها را به حرکت نگه میدارد.
- ملینها را مصرف کنید یا از تنقیه فقط طبق توصیه پزشک خود استفاده کنید. بسیاری از ملینها یا تنقیهها میتوانند تنظیم مدفوع را برای بدن سخت کنند.
کی باید با دکتر تماس بگیرم؟
اگر مشکوک به بواسیر هستید و تجربه کردید باید با پزشک خود تماس بگیرید:
- درد شکم.
- یبوست مزمن یا اسهال.
- تب و لرز
- تهوع و استفراغ.
- خونریزی و درد شدید مقعدی.
چه سوالاتی باید از پزشکم بپرسم؟
ممکن است بخواهید از پزشک خود سؤالهای زیر را بپرسید:
- چرا هموروئید گرفتم؟
- بهترین درمان برای من چیست؟
- برای جلوگیری از ابتلای مجدد به هموروئید چه تغییراتی در سبک زندگی ایجاد کنم؟
- چه زمانی علائم بهبود مییابد؟
- آیا باید مراقب علائم عوارض باشم؟