شقاق چیست؟ علائم و انواع فیشر مقعدی
بسیاری از افراد برای یکبار هم که شده به‌صورت مقطعی شقاق را تجربه می‌کنند، اما شقاق مقعدی چیست و درمان آن به چه صورت است؟ بیماری شقاق مقعدی به انگلیسی fissure می شود و برای عموم مردم تقریبا عادی است و در صورتی که عود مکرر داشته باشد، باید به پزشک متخصص مراجعه شود. فیشر چیست؟ بیماری فیشر یک پارگی کوچک در اطراف یا بافت مرطوب و مخاطی است که مقعد را میپوشاند. دلیل ابتدایی این بیماری فشار بیش از حد در ناحیه مقعد است که امکان دارد از یبوست یا رابطه مقعدی باشد. مبتلایان به این بیماری علائم دردناکی مانند درد و خونریزی هنگام حرکات روده‌ای و اجابت مزاج تجربه کنند. شقاق یا فیشر به دلیل علائم مشابهی که با بواسیر یا هموروئید دارد، اشتباه گرفته میشود؛ اما این دو عارضه کاملا متفاوت با یکدیگر هستند. آشنایی با این بیماری و علت ابتلا و علائم آن، باعث میشود تا افراد هنگام ابتلا به آن هرچه سریع‌تر نسبت به درمان و جلوگیری از شدت گرفتن بیماری، اقدام به درمان آن نمایند. اگر شما هم به این بیماری مبتلا شده‌اید، جای هیچ‌گونه نگرانی نیست؛ چرا که دکتر قمری با تخصص جراحی (روده بزرگ و کولورکتال)و بیماری های مقعدی سال‌های زیادی است که تمرکز خود را برای درمان این بیماری گذاشته‌اند.
علت شقاق مقعدی چیست؟
همانطور که از عکس بیماری شقاق مقعدی مشخص است، ابتلا به شقاق می‌تواند دلایل بسیار زیادی داشته باشد که می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- یبوست مزمن و اسهال طولانی مدت
- رابطه جنسی مقعدی و کشش مقعدی
- قرار دادن اجسام خارجی در مقعد
- بارداری و زایمان (شقاق مقعدی بعد از سزارین)
- بیماری کرون و یا سرطان روده
- خاراندن مداوم و بیش از حد مقعد
- بیماری‌های مقاربتی
- عادت به تمیز کردن با دسمال زبر
- کم تحرکی
علائم شقاق مقعدی (fissure)
بیماری شقاق چیست؟ آیا شقاق خطرناک است؟ بیماری شقاق دارای علائم مختلفی است؛ اما باید در نظر داشته باشید که بروز علايم شقاق مقعدي صرفا به مبنای ابتلا به این بیماری نیست و فرد بیمار حتما باید توسط پزشک معاینه و تشخیص داده شود. از علائم آن می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- خونریزی از ناحیه مقعد
- برآمدگی و ترک در ناحیه
- خارش، سوزش، تورم و التهاب در ناحیه مقعد
- درد و سرخی مقعد
- ترشحات چرکی
- تب ناشی از عفونت
- وجود زائده کوچگ یا نشانه بر روی پوست اطراف مقعد
چه کسانی در خطر ابتلا به شقاق هستند؟
- بيماري شقاق مقعدي در دوران نوزادی و کودکان زیر 2 سال بسیار متداول است.
- افراد کهن سال و مسن به دلیل کاهش جریان خون در مقعد امکان ابتلا را دارند.
- در زمانی بارداری یا بعد از زایمان طبیعی و سزارین در زنان به دلیل فشار های وارده به اطراف مقعد.
- افرادی که دچار بیماری التهاب روده هستند
- افرادی که به صورت مکرر به یبوست و انسداد روده مبتلا هستند.
شقاق روده چیست؟
شقاق روده در واقع یک نوع بیماری شقاق است که در کانال روده و بالاتر از مقعد رخ می‌دهد. شقاق به معنی زخم است که به صورت پارگی کوچک در بافت نرم روده و مقعد ایجاد میشود. اغلب شقاق در بخش پایینی کانال روده و در نزدیکی اسفنکتر رخ می‌دهد.
اگر زخم در بخش‌های بالاتر روده ایجاد شود ممکن است به صورت فیستول گوارشی یا بیماری‌های دیگر ظاهر شود. در این حالت باید با متخصصان روده در ارتباط باشید.
شقاق روده می‌تواند در هر سنی ایجاد شود، اما بیشتر در افراد بین ۱۵ تا ۴۰ سال دیده میشود. علائم آن مشابه شقاق مقعدی است و به صورت خونریزی از مقعد، سوزش و درد شدید ظاهر میشود.
یبوست، اسهال، زایمان، بیماری‌های التهابی روده و برخی از داروها مانند داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی مانند ایبوپروفن از دلایل ایجاد شقاق روده هستند. اگر علائم شقاق روده را دارید، مهم است که به پزشک مراجعه کنید تا علت علائم شما مشخص شود و درمان مناسب دریافت کنید.
انواع شقاق و درمان آن
شقاق حاد (Acute anal fissure)
با توجه به عکس شقاق حاد و مزمن اگر کمتر از 12 هفته از بروز بیماری گذشته باشد، بیمار شقاق حاد دارد. در این حالت زخم فیشر تنها بریدگی طولی بوده و عمق زیادی ندارد. با در نظر گرفتن عکس شقاق خفیف می بینیم که این بیماری با درد و خونریزی‌های ناگهانی همراه است.
شقاق مزمن (Chronic anal fissure)
با توجه به عکس شقاق مزمن اگر بروز زخم بیش از 12 هفته گذشته باشد، این بیماری شقاق مزمن تلقی میشود. در فیشر مزمن زخم عمیق‌تر شده و به عضله اسفنکتر می‌رسد و لبه‌های زخم برجسته میشود. عارضه مزمن در بی توجهی به شقاق حاد ایجاد میشود و درمان آن سخت‌تر است.
عمل شقاق یا فیشر با دکتر قمری
دکتر سید عبدالرحیم قمری متخصص جراحی بیماری های روده بزرگ با سابقه ای چندین ساله در این حوزه ، آماده خدمت رسانی به افرادیست که درگیر این بیماری شده اند.عمل شقاق و فیشر با لیزر ،عمل جراحی از ریشه ،اسفنکتروتومی و … از تخصص های دکتر قمری در این زمینه است .
روش های درمان فیشر Fissure
از آنجایی که فیشر به کانال مقعد فشار وارد می کند، برای درمان خونریزی شقاق بایستی روش هایی را امتحان کرد که فشار را کاهش دهند. فردی که به شقاق مقعد دچار شده نباید یبوست داشته باشد، به همین خاطر در برخی از موارد فرد با رژیم غذایی درست بهبود می یابد و نیازی به عمل جراحی و لیزر ندارد.
برای شقاق چی بخوریم؟ مصرف آب و مایعات زیاد در طول روز، فیبر، میوه و سبزیجات، انجیر، آلو باعث درمان خشکی مقعد و نرم شدن مدفوع شده و از فشار به مقعد جلوگیری می کند. بیشتر افرادی که برای درمان به پزشک مراجعه می کنند، دارای درد شدید بعد از مدفوع هستند و رژیم غذایی درست تا حدودی این مشکل را برطرف می کند.
برای درمان بیماری راه‌های متعددی وجود دارد. در مراحل اولیه به‌طور معمولی از درمان‌های خانگی و داروی شقاق استفاده میشود؛ اما در صورت عدم درمان بیماری و با توجه به نوع و حاد بودن آن، باید از روش جراحی و یا درمان شقاق با لیزر استفاده شود.
برای اینکه تعیین شود درمان دارویی و یا تهاجمی برای بیماری شقاق شما مناسب است یا نه، حتما باید به پزشک متخصص مراجعه کنید تا با انتخاب روش درمانی مناسب، احتمال عود بیماری را به حداقل برسانید. در برخی موارد این زخم در داخل کانال رکتوم قرار می‌گیرد و یا در میان لبه‌های سوراخ مقعد ایجاد میشود و پزشک متخصص در چنین مواردی از آندوسکوپی، کولونوسکوپی، سیگموئیدوسکوپی و بیوپسی یا همان نمونه برداری برای تشخیص استفاده می کند.
لیزر شقاق، عمل جراحی یا اسفنکتروتومی، روش‌های خانگی و گیاهی و روش‌های دارویی از راه‌های درمان بیماری شقاق (فیشر) است. این نکته را می‌دانیم که معاینه مقعد ممکن است خوشایند نباشد اما اگر هرچه سریع‌تر پروسه درمان بیماری خود را آغاز کنید، با عوارض کمتری نیز روبه‌رو می‌شوید.
روش های پیشگیری از شقاق مقعد چیست؟
تمام افراد اعم از نوزادان امکان ابتلا به شقاق را دارند، به همین خاطر برای پیشگیری بایستی برخی از موارد را رعایت کرد. به منظور پیشگیری از شقاق در نوزادان باید پوشک آن ها را به طور مرتب تعویض کرده و در صورت مشاهده علائم برای درمان اقدام کرد. از بروز یبوست و اسهال مزمن جلوگیری کرده و در صورت بروز سریعا آن را درمان کنید. بعد از دفع مدفوع، مقعد را به خوبی و بدون فشار خشک کرده، همچنین از نشستن طولانی مدت در توالت جلوگیری کنید. فعالیت بدنی و ورزش منظم نیز مانع بروز فیشر می شود و بی تحرکی امکان ابتلا به فیشر را بالا می برد.
اگر شقاق درمان نشود چه میشود؟
همانطور که از عکس شقاق مقعد و پارگی مقعد مشخص است، اگر درمان پارگی مقعد پشت گوش انداخته شود، امکان بروز عفونت و مشکلات جدی تر برای فرد وجود دارد. زیرا دفع مدفوع با درد و خونریزی همراه است و باعث می شود زخم مقعد به مرور بزرگتر و دردناک تر شود.
در برخی از مواقع خونریزی مکرر و درد شقاق مشکلات بیشتری از جمله ضعف بدن و سرگیجه به وجود می آورد و در نهایت در صورت عدم درمان زخم گسترش یافته و تبدیل به شقاق حاد می شود که نیاز به عمل دارد. بنابراین برای جلوگیری از خونریزی شقاق مقعدی باید این بیماری را جدی گرفته و برای درمان هرچه زودتر اقدام کرد، زیرا خونریزی شقاق خطرناک است.
آیا شقاق باعث سرطان میشود؟
افرادی که دچار شقاق می شوند به دنبال پاسخ برای سوالاتی از قبیل شقاق یعنی چه؟ آیا شقاق منجر به سرطان روده بزرگ میشود؟ یا ایا شقاق مقعدی خطرناک است؟ هستند و از مراجعه به پزشک می ترسند. به طور کلی، شقاق یا فیشر مقعدی، ارتباطی با سرطان ندارد و تنها در صورتی که فرد علائم دیگری علاوه بر پارگي مقعد داشته باشد، آزمایشات بیشتر جهت تشخیص درست انجام می شود. در صورتی که شقاق مقعدی درمان نشود، امکان بروز عفونت دارد و خطرناک است، به همین خاطر نیاز به درمان و پیشگیری خواهد داشت.
تفاوت شقاق و بواسیر چیست؟
شقاق بواسیر تفاوت هایی با یکدیگر دارند که در ادامه آن ها را بیان می کنیم:
- تفاوت درد: شاید از عکس شقاق و بواسیر نتوان به فرق شقاق و بواسیر با یکدیگر پی برد، اما نحوه درد این دو با هم متفاوت است. بواسیر درد مداوم دارد، در حالی که شقاق هنگام اجابت مزاج با درد و خونریزی همراه است.
- تفاوت ظاهر: همانطور که از عکس شقاق بیرون زده مشخص می باشد، زخم مقعد در دیواره و به صورت طولی است. در صورتی که بواسیر مانند گوشت زائد در مقعد خودش را نشان می دهد.
- تفاوت درمان: در برخی از مواقع، پماد برای شقاق مقعدی کارساز است و با درمان خانگی رفع می شود، در حالی که بواسیر نیاز به عمل دارد.
درمان خانگی فیشر
روغن نارگیل یکی از بهترین و موثرترین گزینه‌های درمان خانگی شقاق است. روغن نارگیل تری گلیسیرید با زنجیره متوسط بسیار زیادی دارد و به همین دلیل منطقه آسیب دیده را روان کرده و روند بهبودی را آغاز می‌کند. همچنین می‌توان از روغن نارگیل برای یبوست و مشکلات سیستم گوارشی در طول روز استفاده کرد. به این منظور میتوانید مقداری روغن نارگیل را به‌طور مستقیم 2 الی 3 بار در روز بر روی ماهیچه مقعد خود بمالید و در صورت مزمن بودن آن، این کار را چندین بار تکرار کنید.
آلوئه ورا نیز یکی از بهترین گزینه‌هایی است که در فهرست درمان خانگی شقاق قرار می‌گیرد. از آلوئه ورا برای احیای مجدد بافت‌های آسیب دیده پوست، تسکین درد و التهاب ناشی از شقاق استفاده میشود. برای این کار میتوانید گیاه برگ آلوئه ورا را بریده و به وسیله قاشق، ژل آلوئه ورا را تراش دهید. مقداری از این ژل را در ناحیه بیماری بمالید و روزی چندین بار این روش درمانی را انجام دهید.
سرکه سیب دارای فیبر محلول در آب به نام پکتین است که به‌طور قابل توجهی به هضم کمک کرده و به بهبود حرکات روده می‌کند. سرکه سیب برای درمان یبوست که یکی از دلایل به وجود آمدن شقاق است، تاثیر مثبتی دارد و با هضم غذا باعث میشود دفع راحت‌تری صورت بگیرد. برای استفاده از سرکه سیب میتوانید 1 یا 2 قاشق غذاخوری سرکه سیب را به یک لیوان آب اضافه کنید. همچنین میتوانید مقداری عسل نیز به این ترکیب اضافه کنید و دو بار در روز آن را میل نمایید.
تخم کتان سرشار از چربی‌های مفید مانند امگا 3 و فیبر بوده که از بهترین داروها برای درمان آن در طب سنتی شناخته میشود. تخم کتان فیبر زیادی دارد و به بهبود حرکت روده کمک می‌کند. میتوانید یک قاشق تخم کتان را در یک لیوان آب ریخته و روزانه از آن استفاده نمایید. لازم به ذکر است که مصرف مکمل‌های تخم کتان با مشورت پزشک نیز می‌تواند به بهبودی بیماری کمک کند. تخم کتان خاصیت ملین بودن دارد و به شما کمک می‌کند تا فشار کمتری در زمان دفع وارد شود.
یکی از مواد مغذی و گیاهی در طبیعت فیبر ها هستند، این ماده مغذی می تواند به درمان یبوست، علل الخصوص درمان شقاق شما کمک کند زیرا فیبر ها از سری مواد غذایی هستند که موجب می شوند حرکات روده را افزایش داده و باعث افزایش حجم مدفوع شود. از انواع فیبر های موجود در بازار می توان به حبوبات،آلو، تخمه آفتابگردان و کدو تنبل، اسفناج اشاره کرد.
یکی از بهترین و ارزانترین روش های درمان فیشر را می توان خوردن یک لیوان شیر در طول روز نامید. زیرا که مصرف یک لیوان شیر در طول روز موجب افزایش حرکات روده ای شده و این نیز خود عاملی برای جلوگیری از یبوست و در نهایت فشار های وارده به بافت مقعد به هنگام مدفوع شود.
منظور از حمام sitz، نشستن در تشت آب گرم است، چرا که این درمان خانگی می تواند، موجب افزایش گردش خون در ناحیه مقعدی شده و به بهبود بافت های آسیب دیده آن کمک می کند. حمام sitz علاوه بر درمان فیشر، در بهبود عوارض آن نظیر درد،سوزش و خارش مقعدی موثر باشد. برای انجام این درمان خانگی کافیست که در یک لگن حمام(که می تواند لگن مخصوص سیتز هم باشد) مقداری آب گرم به همراه عصاره اسطوخودوس بریزید و به مدت نهایت 15 دقیقه در آن بنشینید. در طول روز شما می توانید 2 تا 3 مرتبه از حمام سیتز استفاده کنید تا بیماری شقاق شما بهبود یابد.
از آنجایی که فیشر امکان دارد به علت خشکی مقعد اتفاق بیفتد برای درمان، عسل طبیعی همراه با موم را با روغن زیتون ترکیب کرده و روی حرارت قرار دهید تا ذوب شود. سپس از این مخلوط دو بار در روز، به مدت 20 دقیقه استفاده کنید.
هزینه درمان شقاق
هزینه عمل شقاق یا فیشر بستگی به نوع عمل آن دارد. عمل شقاق با لیزر یا عمل جراحی سنتی، همچنین میزان بیماری شما می تواند تغییر در نحوه قیمت گذاری ایجاد کند. برای اطلاع از قیمت دقیق می توانید با ما تماس بگیرید یا بر روی لینک زیر کلیک کنید.
فیلم عمل لیزر شقاق
در این بخش میتوانید فیلم عمل جراحی و لیزر شقاق را مشاهده کنید. در این عمل بیمار هیچ‌گونه دردی را احساس نمی‌کند و با انجام مراقبت‌های پس از عمل، در سریع‌ترین زمان این بیماری درمان میشود. درمان فیشر با لیزر که از پیشرفت‌ها و روش‌های نوین درمانی است، می‌تواند با عوارض کمتری و در کمترین زمان بیماری شما را درمان کند. اگر قصد دارید با پروسه درمان این بیماری با جراحی و لیزر آشنا شوید و بدانید چه مراحلی برای درمان fissure انجام میشود، میتوانید این فیلم را مشاهده کنید. این فیلم جهت افزایش آگاهی بیماران ارائه شده است.
دوران نقاهت بعد از عمل شقاق
اما بعد از عمل این سوال برای شما پیش می آید که، بعد از عمل فیشتر چی بخوریم؟ چه عواملی موجب پیشگیری از ابتلا دوباره به fissure میشود؟ چقدر طول میکشد تا بهبود یابم؟ و …
در دوران نقاهت بعد از عمل، رژیم غذایی و غذای مصرفی شما تاثیر زیادی در روند درمان بیماری خواهد داشت.بعد از عمل شما مستلزم رعایت نکات غذایی شدیدتری هستید و باید از رژیم غذایی درستی پیروی کنید که به ناحیه زخم شما فشاری وارد کند و موجب بازگشت دوباره بیماری شود.
در دوران نقاهت بعد از عمل به هیچ عنوان نباید از مواد غذایی تند و فلفل ها استفاده کنید، چرا که موجب خارش و سوزش در ناحیه مقعدی و زخم شما می شود.
چرا درمان شقاق طول می کشد؟
برای پاسخ به این سوال، باید به نوع جراحی انجام شده و همچنین مراقبت‌های بعد از جراحی توجه کرد. اگر شقاق با لیزر جراحی شود، با رعایت دستورالعمل‌های پزشک و همچنین مراقبت‌هایی که بعد از جراحی انجام می‌دهد می‌تواند درمان کوتاه‌تری را تجربه کند. در این مورد، طول دوره درمان ممکن است حدود ۳ تا ۵ روز باشد.اگر علاقمند به مطالعه بیشتر در خصوص مراقبت های بعد از عمل هستید، بر روی دکمه زیر کلیک کنید.
سایر مقالات مرتبط با فیشر
مطالعه جدیدترین مطالب بیماری شقاق و راه های درمان آن را مقالات شقاق بخوانید
| اطلاعات تکمیلی شقاق | |
|---|---|
| 📌 دلایل | یبوست مزمن، رابطه جنسی مقعدی، قراردادن اجسام خارجی در مقعد، کم تحرکی، خاراندن مداوم، بارداری، بیماری کرون و سرطان معده |
| ❓ علائم | خونریزی، برآمدگی و ترک در ناحیه، درد و سوزش، تب شدید، درد و سرخی مقعد، زائد کوچک مقعدی |
| 👤 افراد مستعد | نوزادان و کودکان زیر 2 سال، افراد کهنسال، زنان باردار، بیماران التهاب روده، یبوست شدید |
| 🔸 انواع شقاق | حاد و مزمن |
| 💎روش های درمان | درمان خانگی،گیاهی، دارویی، درمان شقاق با لیزر، با عمل جراحی سنتی |
| ❌ موارد منع | کم تحرکی، خوردن الکل و غذاهای تند، چاقی مفرط، رابطه مقعدی شدید و نا سالم |
سوالات متداول درباره شقاق
آیا تنها درد مقعد می‌تواند نشانه ابتلا به شقاق باشد؟
اگر درد مقعد با علائمی مانند خارش، سوزش و خونریزی همراه نباشد، امکان دارد علت درد چیز دیگری به غیر از شقاق باشد که در این صورت باید به پزشک مراجعه نمایید.
هنگام ابتلا به فیشر از مصرف چه غذاهایی پرهیز کنیم؟
بیمار ابتلا به (Anal fissure) باید از مصرف غذاهایی مانند ذرت بو داده، آجیل، چیپس و غذاهای یبوست آور پرهیز کند.
اگر این بیماری درمان نشود چه اتفاقی رخ می‌دهد؟
اگر فیشر درمان نشود التهاب و درد تشدید می‌گردد و احتمال عفونت زخم افزایش پیدا می‌کند.
برای عدم ابتلا به شقاق چه کاری انجام دهیم؟
باید تا حد امکان از یبوست و خشکی مدفوع جلوگیری کرده و با قرار دادن فیبر فراوان در رژیم غذایی خود مانند میوه و سبزیجات، نان سبوس دار، پاستا و برنج در کنار انجام ورزش و تحرکات کافی و انجام سریع عمل دفع تا حد زیادی از بروز علائم و نشانه‌های شقاق کاهش دهید.
آیا رابطه جنسی مقعدی موجب شقاق میشود؟
رابطه جنسی از ناحیه مقعد آسیب های فراوانی به بافت مقعد وارد می کند و این احتمال وجود دارد که حین رابطه جنسی مقعدی به دلیل اسپاسم عضلانی مقعدی فرد دچار fissure شود.
بهترین راه برای پیشگیری از این بیماری چیست؟
داشتن رژیم غذایی سالم و پر فیبر و استفاده از مواد غذایی ملین که باعث تحرکاتی در روده شود و موجب راحتی در دفع مدفوع باشد.
آیا شقاق خود به خود درمان میشود؟
در برخی از مواقع شقاق خود به خود درمان می شود، اما در برخی موارد نیز عدم درمان، موجب تشدید درد شقاق می شود.