وازودیلاتورها

وازودیلاتورها داروهایی هستند که به گشاد شدن عروق خونی کمک می‌کنند و از این طریق جریان خون را بهبود می‌بخشند. این داروها با تأثیر بر روی عضلات دیواره‌های عروق، آنها را شل کرده و باعث افزایش قطر عروق می‌شوند. وازودیلاتورها معمولاً برای درمان شرایطی مانند فشار خون بالا، نارسایی قلبی، آنژین (درد قفسه سینه) و برخی انواع بیماری‌های ریه استفاده می‌شوند. با کاهش مقاومت عروقی و بهبود جریان خون، وازودیلاتورها می‌توانند به کاهش فشار بر قلب و بهبود علائم بیماران کمک کنند. در این مقاله از مجله وب‌سایت دکتر قمری با این داروها بیشتر آشنا خواهید شد.

وازودیلاتورها چه هستند؟

وازودیلاتورها داروهایی هستند که شما را باز می‌کنند رگ‌های خونی. وازودیلاتورها از تنگ شدن یا انقباض (فشرده شدن) شریان‌ها و وریدهای شما جلوگیری می‌کنند.

شما دو نوع اصلی رگ‌های خونی دارید. رگ‌ها خون را به شما می‌برند قلب، در حالی که شریان‌ها خون را از قلب شما به بقیه بدن می‌برند.

اتساع عروق چیست؟

اتساع عروقی به معنای گشاد شدن (بزرگ‌تر شدن) رگ‌های خونی است. زمانی اتفاق می‌افتد که عضلات دیواره رگ‌های خونی شما شل می‌شوند. هنگامی که یک گشادکننده عروق مصرف می‌کنید، قسمت داخلی رگ خونی (لومن) قسمتی است که گشاد می‌شود.

داروهای گشادکننده عروق چگونه کار می‌کنند؟

انواع مختلفی از داروهای گشادکننده عروق وجود دارد، و همه آنها کمی متفاوت عمل می‌کنند. وازودیلاتورهای مستقیم مستقیماً بر سلول‌های ماهیچه‌ای که رگ‌های خونی شما را می‌پوشانند تأثیر می‌گذارند. آنها سلول‌های ماهیچه‌ای شما را شل می‌کنند تا رگ‌های خونی باز شوند. از آنجا که آنها به سرعت عمل می‌کنند، می‌توانند عوارض جانبی بیشتری ایجاد کنند. ارائه‌دهندگان مراقبت‌های بهداشتی از گشادکننده عروق مستقیم زمانی استفاده می‌کنند که سایر درمان‌ها جواب نداده باشند.

سایر گشادکننده‌های عروقی، مواد شیمیایی که باعث انبساط یا انقباض رگ‌های خونی شما می‌شوند را کنترل می‌کنند. آنها موثر هستند؛ اما کندتر کار می‌کنند.

 

انواع داروهای گشادکننده عروق کدام‌اند؟

انواع وازودیلاتورها عبارت‌اند از:

• مهارکننده‌های آنزیم مبدل آنژیوتانسین (ACE). کاهش آنزیم‌های ACE کاهش آنزیم‌های ACE باعث کاهش آنژیوتانسین می‌شود. آنژیوتانسین یک ماده شیمیایی است که باعث انقباض عروق خونی (تنگی) می‌شود. مهارکننده‌های ACE گشادکننده مستقیم عروق هستند.
• مسدودکننده‌های گیرنده آنژیوتانسین (ARBs) از چسبیدن آنژیوتانسین به دیواره عروق خونی خود جلوگیری کنید. جلوگیری از این چسبندگی عروق خونی شما را باز می‌کند. ARBها گشادکننده عروق غیرمستقیم هستند، نه گشادکننده مستقیم عروق.
• مسدودکننده‌های کانال کلسیم (CCB) از ورود کلسیم به دیواره شریان جلوگیری کنید. عروق شما از کلسیم برای انقباض استفاده می‌کنند، بنابراین مسدود کردن کلسیم منجر به باز شدن شریان می‌شود. CCBها گشادکننده عروق سیستمیک هستند، نه گشادکننده مستقیم عروق.
• نیترات‌ها تبدیل به گازی به نام اکسید نیتروژن می‌شود. اکسید نیتروژن مواد شیمیایی خاصی را فعال می‌کند که به باز شدن رگ‌های خونی شما کمک می‌کند. نیترات‌ها گشادکننده مستقیم عروق هستند.

وازودیلاتورها چه چیزی را درمان می‌کنند؟

پزشک ممکن است داروهای گشادکننده عروق را برای درمان شرایطی که بر جریان خون تأثیر می‌گذارند، تجویز کنند، از جمله:

• آنژین (درد قفسه سینه ناشی از کاهش جریان خون).
• نارسایی احتقانی قلب (CHF).
• فشار خون بالا (فشار خون بالا).
• پره اکلامپسی (فشار خون در دوران بارداری).
• پره اکلامپسی پس از زایمان (فشار خون پس از زایمان).
• فشار خون ریوی (فشار خونی که بر عروق شما تأثیر می‌گذارد ریه‌ها).

رایج‌ترین داروهای گشادکننده عروق کدامند؟

داروهای گشادکننده عروق زیادی وجود دارد. پزشک شما بسته به شرایط زمینه‌ای، دارویی را توصیه می‌کند که برای شما مناسب است. ممکن است لازم باشد چندین نوع را امتحان کنید تا نوع مناسب را پیدا کنید.

لیستی از گشادکننده‌های عروق رایج شامل موارد زیر است:

• مهارکننده‌های ACE مانند بنازپریل (Lotensin®) یا لیزینوپریل (Prinivil®، Zestril®).
• ARBs مانند لوزارتان (Cozaar®).
• CCB ها مانند دیلتیازم (Cardizem®، Tiazac®).
• سایر داروهای گشادکننده مستقیم عروق مانند هیدرالازین (Apresoline®)، ماینوکسیدیل (Loniten®) یا نیتروگلیسیرین (Nitrostat®).

مزایای استفاده از وازودیلاتورها چیست؟

وازودیلاتورها می‌توانند برای افراد مبتلا به بیماری‌های قلبی خاص بسیار موثر باشند. آنها به طور گسترده‌ای برای درمان فشار خون بالا استفاده می‌شوند.

باز کردن رگ‌های خونی می‌تواند:

• بهتر کردن جریان خون در قلب شما.
• فشار را در رگ‌های خونی یا قلب خود کاهش دهید.
• اکسیژن بیشتری را به قلب خود بفرستید.

خطرات استفاده از وازودیلاتورها چیست؟

وازودیلاتورهای مستقیم داروهای قوی هستند. به طور معمول، ارائه دهندگان مراقبت‌های بهداشتی آنها را تنها زمانی تجویز می‌کنند که سایر درمان‌ها نتوانسته‌اند علائم را کنترل کنند.

وازودیلاتورهای مستقیم ممکن است عوارض جانبی شدیدتری نسبت به سایر انواع گشادکننده عروق ایجاد کنند. گاهی اوقات، این عوارض جانبی به قدری شدید هستند که برای درمان عوارض به داروهای دیگری نیاز دارید. به عنوان مثال، یک گشاد کننده عروق ممکن است باعث احتباس آب شود که می‌تواند فشار را افزایش داده و منجر به نارسایی احتقانی قلب شود. ممکن است نیاز به مصرف یک دیورتیک داشته باشید تا به بدنتان کمک کند مایع اضافی را آزاد کند.

برخی از انواع وازودیلاتورها عوارض شدیدتری ایجاد می‌کنند و اثرات آن می‌تواند از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد. شما و ارائه‌دهنده‌تان ممکن است لازم باشد چندین دارو را امتحان کنید تا دارویی را پیدا کنید که کمترین عوارض جانبی را داشته باشد. هنگامی که از داروهای گشاد کننده عروق استفاده می‌کنید، ممکن است موارد زیر را داشته باشید:

• سرگیجه.
• سرفه خشک (با مهارکننده‌های ACE).
• خستگی.
• سردرد.
• درد مفاصل.
• تپش قلب یا ضربان قلب تند
• تهوع و استفراغ.

آیا گشادکننده عروق طبیعی وجود دارد؟

وازودیلاتورها تنها راه باز کردن عروق خونی نیستند. برخی از عوامل دیگر که باعث اتساع عروق می‌شوند عبارت‌اند از:

• ورزش: هنگامی که ورزش می‌کنید، رگ‌های خونی شما باز می‌شوند تا ماهیچه‌های شما بتوانند مواد مغذی و اکسیژن اضافی دریافت کنند.
• التهاب: التهاب بخشی از روند بدن شما برای ترمیم آسیب است. هنگامی که بخشی از بدن شما ملتهب می‌شود، رگ‌های خونی شما گشاد می‌شوند تا اکسیژن و مواد مغذی بیشتری به آن ناحیه ارسال کنند.
• مواد شیمیایی طبیعی: بدن شما برخی از مواد شیمیایی را به طور طبیعی آزاد می‌کند که می‌تواند گشاد شدن عروق را تشویق کند. برخی از نمونه‌های این مواد شیمیایی عبارت‌اند از دی‌اکسیدکربن، اکسید نیتریک و هورمون پروستاگلاندین.
• الکل: نوشیدن الکل باعث گشاد شدن رگ‌های خونی می‌شود. به همین دلیل است که برخی از افراد پس از نوشیدن الکل، پوست برافروخته و گرم می‌شوند. مخصوصاً با عدم تحمل الکل.

برخی از گیاهان یا مکمل‌ها نیز می‌توانند به اتساع عروق کمک کنند. برخی از مکمل‌ها واکنش‌های دارویی نامطلوب دارند، بنابراین قبل از مصرف هر گونه گیاه یا مکمل با ارائه دهنده خود صحبت کنید. مکمل‌های وازودیلاتور ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• کاکائو
• کوآنزیم Q10 (CoQ10).
• سیر.
• منیزیم.
• نیاسین (ویتامین B3).

چه تداخلات دارویی را باید رعایت کنم؟

در صورت مصرف داروهای گشادکننده عروق، از پزشک خود در مورد تداخلات غذایی یا دارویی احتمالی بپرسید. این مهم است که وقتی به ارائه‌دهنده خود بگویید چه داروها یا مکمل‌هایی مصرف می‌کنید صادقانه و دقیق باشید.

برخی از تداخلات گشادکننده عروقی که باید مراقب آنها بود عبارت‌اند از:

• مهارکننده‌های ACE و مکمل‌های پتاسیم.
• مهارکننده‌های ACE و داروهای حاوی لیتیوم.
• ARBها و مهارکننده‌های ACE.
• CCB و آب گریپ‌فروت.
• CCB و وراپامیل (کالان، ایزوپتین) و دیلتیازم (کاردیزم).
• نیترات‌ها و سیلدنافیل، تادالافیل و واردنافیل

چه مدت باید داروهای گشاد کننده عروق مصرف کنم؟

مدت زمان لازم برای مصرف داروهای گشادکننده عروق بستگی به شرایطی دارد که دارو درمان می‌کند. به عنوان مثال، اگر از داروهای گشادکننده عروق برای درمان پره اکلامپسی استفاده می‌کنید، ممکن است پس از زایمان مصرف دارو را متوقف کنید. اما اگر یک بیماری مزمن مانند فشار خون ریوی دارید، ممکن است پزشک شما را به مدت طولانی از داروهای گشادکننده عروق استفاده کند.

گاهی اوقات، شما می‌توانید شرایط مزمن را از طریق تغییر سبک زندگی مدیریت کنید. برای مثال، ممکن است با کاهش وزن و ورزش منظم، فشار خون خود را کاهش دهید. ارائه دهنده شما هرگونه شرایط مزمن را کنترل می‌کند و گزینه‌های درمانی شما را راهنمایی می‌کند.

چه کسانی نباید از گشادکننده عروق استفاده کنند؟

وازودیلاتورها برای همه مناسب نیستند. از متخصص قلب (پزشک قلب) خود بپرسید که آیا کاندید مناسبی برای داروهای گشادکننده عروق هستید یا خیر. به طور کلی، اگر باردار هستید یا دارید، ممکن است نتوانید انواع خاصی از وازودیلاتورها را مصرف کنید:

• سابقه آنژیوادم.
• بیماری روماتیسمی قلبی دریچه میترال.
• انفارکتوس بطن راست.
• حساسیت شدید یا افت فشار خون (فشار خون پایین).

آیا گشادکننده عروق تنها درمان قلبی است که به آن نیاز دارم؟

برای اکثر افراد، گشادکننده‌های عروق بخشی از برنامه کلی درمان قلب هستند. با اتخاذ عادات سبک زندگی سالم می‌توانید قلب خود را سالم‌تر نگه دارید. شما ممکن است:

• دستیابی و حفظ سلامت وزن.
• اجتناب کردن دود دست دوم یا ترک سیگار.
• بنوشید الکل فقط در حد اعتدال
• مواد مغذی غلیظ بخورید رژیم غذایی پر از سبزیجات، میوه‌ها و غلات کامل.
• به صورت هوازی ورزش کنید حداقل ۱۵۰ دقیقه در هفته
• استرس را مدیریت کنید با استراتژی‌های سالم، مانند مراقبه یا گفتار درمانی.

کاربرد وازدیلاتورها برای بیمارهای دیگر

وازودیلاتورها به طور مستقیم برای درمان بواسیر، شقاق مقعدی یا کیست مویی استفاده نمی‌شوند، اما برخی از داروها و روش‌های درمانی مرتبط می‌توانند به کاهش علائم این مشکلات کمک کنند:

بواسیر (هموروئید):

پمادها و کرم‌ها: معمولاً کرم‌ها و پمادهایی که حاوی عوامل ضد التهابی و ضد درد هستند، برای کاهش علائم  و درمان بواسیر استفاده می‌شوند.

ملین‌ها: برای کاهش فشار بر روی هموروئیدها و جلوگیری از یبوست، ملین‌ها ممکن است تجویز شوند.

شقاق مقعدی:

پمادهای نیتروگلیسیرین یا نیفدیپین: این داروها به عنوان وازودیلاتورهای موضعی می‌توانند به شل کردن عضلات مقعد و بهبود جریان خون در ناحیه شقاق کمک کنند، که باعث تسریع در بهبود می‌شود. درمان شقاق علاوه بر دارو با لیزر نیز امکان پذیر است.

کرمهای موضعی: کرم‌های حاوی لیدوکائین یا دیگر عوامل بی‌حس‌کننده نیز ممکن است برای کاهش درد استفاده شوند.

کیست مویی (کیست پیلونیدال):

درمان‌های موضعی: استفاده از پمادهای آنتی‌بیوتیک برای جلوگیری از عفونت و تسریع در درمان کیست مویی.

تخلیه و جراحی: در موارد شدید، ممکن است نیاز به تخلیه کیست مویی یا جراحی برای برداشتن آن باشد.

در نتیجه، هر چند وازودیلاتورها به طور مستقیم برای درمان بواسیر و کیست مویی استفاده نمی‌شوند، برخی از داروهای وازودیلاتور موضعی ممکن است برای کمک به بهبود شقاق مقعدی تجویز شوند. برای تشخیص و درمان مناسب، همیشه بهتر است با یک پزشک متخصص مشورت کنید.