واریس مری یکی از مشکلات وریدی است که بر اثر فشار زیاد در رگهای دیواره نازک مری پدیدار میشود. دلایل زیادی از قبیل سیروز کبدی، فشارخون و… میتواند موجب پیدایش واریس مری شود و در مواردی ممکن است خطرات خونریزی و پاره شدن رگها را به دنبال داشته باشد.
تشخیص واریس در مری در مراحل اولیه برای بیمار کمی سخت است و تنها در موارد حاد، علائم خود را نشان میدهد. روشهای درمان بیماری نیز بر اساس نوع و شدت واریس تعیین میشود و از جمله این روشها میتوان به اسکلروتراپی، لیزر درمانی، عمل جراحی و… اشاره نمود. در ادامه با ما باشید تا اطلاعاتی از علل و علائم واریس مری بهدست آورید و همچنین از روشهای درمانی آن باخبر شوید.
🎯 انواع | واریس مری در سیروز کبدی، واریس مری و معده |
💎 علائم | استفراغهای خونی، سرگیجه، تغییر رنگ مدفوع، احساس خستگی، دردهای شکمی، بزرگشدن شکم، خونریزی از رکتوم |
📌 دلایل ایجاد | ترومبوز یا لخته خون، فشار خون پورتال، عفونت انگلی، سیروز کبدی یا اسکار شدید کبد |
✔روشهای درمان | درمان خانگی، درمان دارویی، اسکلروتراپی، لیزر درمانی، عمل جراحی |
واریس مری چیست؟
واریس مری متورم شدن و قطور شدن رگهای آبی اطراف کبد است که در قسمتهای مختلف مری خود را نشان میدهد. از آنجایی که واریس رگها در مری هیچ علامتی ندارد، برای تشخیص آن، پزشکان از آندوسکوپی استفاده میکنند. اما اگر تورم رگها بیش از اندازه باشد، خود به خود خونریزی کرده و باعث شوک یا حتی مرگ میشود.
بنابراین اگر ناراحتیهای کبدی دارید در خطر ابتلا به واریس هستید. همچنین افرادی که مصرف زیاد الکل دارند بهمراتب بیشتر در خطر خونریزیهای وریدی مری قرار میگیرند. روشهای زیادی برای پیشگیری و درمان این مشکل وجود دارند که آنها را بررسی خواهیم کرد.
علل واریس مری
واریسهای مری زمانی رخ میدهد که رگهای کوچکتر که دیواره نازکی دارند و در پایین مری قرار گرفتهاند، متحمل فشار بیشتری شوند. وقتی فشار وارد شده، از توان آنها خارج شود، خونریزی میکنند و در مواردی هم پاره میشوند. علل پیدایش واریس وریدی مری عبارتند از:
- سیروز کبدی یا اسکار شدید کبد
بیماریهای کبدی سبب ایجاد بافت اسکار میشوند و همین امر موجبات انسداد خون در کبد خواهد شد که به سیروز کبدی نامگذاری میشود. این بیماریها شامل عفونت هیپاتیت، کبد الکلی، کبد چرب و کلانژیت صفراوی اولیه میباشد.
- ترومبوز یا لخته خون
ایجاد لخته خون در ورید باب که بزرگترین سیاهرگی است که خون را به کبد میرساند یا ورید طحال میتواند واریس را برای مری ایجاد کند.
- فشار خون پورتال
در برخی موارد ممکن است خون بهدرستی وارد کبد نشود و بازگشت پیدا کند که فشار زیادی به رگ خونرسان کبد (ورید باب) وارد میکند. در این مواقع نیز مشکلات مری پدیدار میشوند.
- عفونت انگلی
شیستوزومیازیس نوعی انگل است که آسیبهایی را به اندامهای درونی وارد میکند و میتواند گاهی موجب بروز مشکلات مری شود.
علائم واریس مری
واریس وریدی مری در مراحل اولیه بیماری علائم مشهودی ندارد و تنها مواقعی که منجر به خونریزی شود، دارای علائم است. بنابراین مشکلات عروقی مری بایستی از طریق پزشک متخصص شناسایی شود. اما از علائم خونریزیهای واریس وریدی مری، میتوان موارد زیر را نام برد:
- استفراغهای خونی (هماتمزیس)
- سرگیجه
- احساس خستگی
- ضعف و سبکی سر بهدلیل از دست رفتن خون
- تغییر رنگ مدفوع
همچنین دلایلی که بیماریهای کبدی را مشخص میکند عبارتند از:
- زردی پوست و چشم یا یرقان
- دردهای شکمی
- خونریزی از رکتوم
- ورم پاها و قوزک (ادم)
- بزرگشدن شکم به دلیل تجمع مایع در شکم (آسیت)
از دست دادن هوشیاری، استفراغهای خونی و تغییر رنگ قیری یا سیاه مدفوع از جمله عوامل خطرساز هستند و درصورتی که به مصرف مداوم الکل دچار باشید؛ سریعتر باید به پزشک متخصص مراجعه کنید.
انواع واریس مری
انواع واریس مری به شرح زیر است:
واریس مری و معده
واریس معده از انواع موارد نگرانکننده است که در مقایسه با عارضهی وریدی مری بیشتر مستعد خونریزی است و حتی در مواردی ممکن است منجر به مرگ شود.
در واقع مشکلات عروقی معده بهعلت گشادشدن غیرطبیعی رگهای خونی پوششدهنده معده بهوجود میآیند. دلایلی همچون بیماریهای کبدی، ایجاد بافت اسکار، افزایش فشار پورتال، مشکلات و بیماریهای معده و انسداد سیاهرگ باب میتوانند موجبات واریس معده و مری را فراهم کنند.
واریس مری در سیروز کبدی
بیشترین آمار مشکلات وریدی مری بهدلیل سیروز کبدی رخ میدهند و این در زمانی اتفاق میافتد که بیماریهای کبدی باعث ایجاد بافت اسکار میشوند.
در بیشتر مواقع این امر سبب انسداد خونرسانی به کبد میشود که دلایل وجود آن هم بیماریهای مختلف کبدی هستند. بافتهای مسدودکننده خون و فشار ناشی از آن بر رگهای دیواره نازک مری، موجبات خونریزیهای عروقی را فراهم میکند.
تشخیص واریس مری
درصورت احتمال بروز مشکلات عروقی دستگاه گوارش، پزشک معالج آزمایشهای خون، تصویرباریها، سیتیاسکن، آنژیوگرافی و سونوگرافی انجام میدهد و سعی در بررسی رگهای خونی و نحوه انتقال جریان خون دارد.
اگر احتمال وجود مشکلات وریدی باشد، پزشک با کمک آندوسکوپی بیماری و علت آن را تشخیص میدهد. ازطریق آندوسکوپی فوقانی میتوان رگهای پوششدهنده مری، معده، روده و اثناعشر را بررسی کرد و بیماریهای آن را تشخیص داد. با این روش دوربینی را از کانال مری در اندامها حرکت میدهند و پزشک میتواند باتوجه به این فیلم مشکلات وریدی را پیدا کند.
نظرات بیماران بعد از عمل لیزر با دکتر قمری
برای مشاهده ویدیوهای عمل و نظرات بیماران بر روی لینک زیر کلیک کنید.
روش درمان واریس مری
روشهای بسیاری برای پیشگیری و درمان واریسهای مری وجود دارند که هدف آن کنترل و درمان به موقع مشکلات عروقی است. در بیشتر مواقع با کاهش فشار خون پورتال، میتوان واریس را کاهش داد؛ خونریزیهای فعال را کنترل کرد و احتمال بروز آن در آینده را کم کرد.
در مواردی که خونریزی رخ داده است، پزشکان ازطریق IV، انتقال خون، تهویه مکانیکی و استفاده از آنتیبیوتیکها برای کنترل عفونتها، خونریزی را مهار میکنند. از دیگر موارد کمک درمانی برای این عارضه میتوان موارد زیر را نام برد:
اسکلروتراپی
اسکلروتراپی یک روش شایع پزشکی با هدف پیشگیری از خونریزیهای عروقی مری و درمان رگهای واریسی است. در این روش با تزریقها، باعث از بینرفتن رگهای مسدودشده و واریسی میشوند. برای این کار از ترکیباتی مانند اتانول آمین و سدیم تترادسیل سولفات استفاده میکنند و تزریق آن به رگهای واریسی صورت میگیرد.
لیزردرمانی
در لیزردرمانی نیز ازطریق فناوریهای جدید و با گرما، سعی در انسداد رگهای در حال خونریزی دارند. لیزر واریس از موارد پراستفاده و پیشگیریکننده برای رگهای مستعد خونریزی است.
عمل جراحی
عمل جراحی روشی دیگر برای درمان التهاب رگهای واریسی است. جراحی سنتی در مواقع خونریزیهای فعال، آن را کنترل میکند و جریان خون در رگها را بهبود میبخشد. دقت کنید برای اینکه دوران نقاهت بعد از عمل سریعتر طی شود، لازم است مراقبتهایی را به عمل آورید. مراقبتهای بعد از عمل واریس حساس است و تا چندین هفته بعد از جراحی باید مرتب کنترل شود.
درمان خانگی
یکی از بهترین کمکها به کنترل واریس مری، استفاده از درمان خانگی است. منع مصرف الکل به علت تاثیری که بر بیماریهای کبدی دارد و کنترل چاقی که خود یکی از دلایل محرز بیماریهای کبدی است.
همینطور از دیگر موارد درمان خانگی واریس، تشخیص و معالجه بیماریهای عفونی و هپاتیت است. این بیماریها میتوانند از دلایل اصلی سیروز باشند و درمان آنها، خطر را برای شما کاهش میدهد.
درمان گیاهی و طب سنتی
کمک گرفتن از طب سنتی و گیاهان درمانگر همیشه به روند بهبودی سرعت میبخشند. در مواجهه با واریس در مری، از رژیم غذایی مناسب استفاده کنید که در آن موارد تحریککننده عروقی حذف شوند. ادویهجات تند و غذاهای چرب از موارد مضر برای بیماری واریس هستند. همچنین میتوانید از گیاهان ضدالتهابی و ضدعفونیکننده مانند زنجبیل، سیر، پیاز و جینسینگ برای بهبودی کمک بگیرید.
عوارض واریس مری
از عوارض مهمی که برای مشکلات وریدی مری میتوان نام برد، درگیرشدن معده و واریس آن است. خطر مشکلات عروقی معده بیشتر است و احتمال دارد عوارض جبرانناپذیر در پی داشته باشد. همچنین این عارضه میتواند بیماریهای کبدی را تشدید بخشد و درمان را سختتر کند. خونریزیهای داخلی میتواند امکان خطر را برای بیمار صد چندان کند. همچنین در موارد حاد که منجر به پارهشدن یکی از عروق میشود، احتمال شوک و مرگ ناگهانی را دارد.
پیشگیری از واریس مری
گروهی از داروهای مسدودکننده بتا وجود دارند که میتوانند از خونریزیها در مشکلات وریدی مری جلوگیری کنند. این داروها بیشتر برای افراد مبتلا به سیروز تجویز میشوند؛ اما ممکن است درمان قطعی بهدنبال نداشته باشد.
اگر با چنین مشکلاتی مواجه هستید میتوانید از روشهای پیشگیریکننده زیر کمک بگیرید:
- عدم مصرف الکل
- رژیم غذایی همراه با مصرف میوه و سبزیجات
- کنترل وزن
- استفاده از داروهای شیمیایی تنها با تجویز پزشک
- درمان بیماریهای عفونی و هپاتیت
- کمکگرفتن از طب سنتی و گیاهان دارویی
- انجام چکاپهای منظم
پانسمان واریس مری
پانسمان وریدی مری زمانی استفاده میشود که در آن میخواهند رگهای در حال خونریزی را قطع کنند یا احتمال خونریزیهای آینده را کاهش دهند. ازطریق آندوسکوپی، نوار الاستیک کوچکی را دور رگهای مدنظر میپیچند تا جریان خون را ببندند. بعد از آن با روشهای دیگری حرکت خون را به مسیر دیگری میکشانند. این کار فشار زیاد وارده بر رگها را کم میکند و در درمان بسیار موثر است.
سخن پایانی
واریس مری یکی از مشکلاتی است که میتواند بر اثر بیتوجهی خطرات جبران ناپذیری در پی داشته باشد. احتمال بروز این مشکل در بیماران کبدی بیشتر و در مواردی که منجر به خونریزی یا پاره شدن رگها میشود؛ احتیاج به کمکهای اورژانسی بهموقع دارد.
شناسایی واریس در مری بهعلت پنهان بودن علائم آن، احتیاج به کنترلهای بهموقع و تشخیص از سوی پزشک دارد. درصورتی که احساس میکنید مشکلاتی از این قبیل دارید، با کلینیک دکتر قمری تماس گرفته و برای تشخیص و درمان نوبت رزرو کنید.
پرسشهای پرتکرار
1.آیا واریس مری خطرناک است؟
در مواقعی که منجر به خونریزی یا پارهشدن رگها شود، میتواند خطرساز باشد.
2.آیا واریس مری درمان دارد؟
درمان قطعی مشکلات وریدی سخت است؛ اما پیشگیری از خونریزیها امکانپذیر است.
3.چه روشهایی برای درمان مشکلات وریدی مری وجود دارد؟
اسکلروتراپی، عمل جراحی، لیزردرمانی و پانسمان وریدی از موارد کمککننده هستند.