سلام، من دکتر عبدالرحیم قمری هستم، پزشک متخصص بیماریهای نشیمنگاهی. در سالهای طبابت با بیماران زیادی روبهرو شدهام که با نگرانی میپرسند: «آقای دکتر، آیا ممکنه استرس باعث شقاق یا هموروئید من شده باشه؟» این سؤال نهتنها پرتکرار، بلکه بسیار مهم است. چرا که امروزه استرس به یکی از عوامل پنهان اما پرخطر در بروز بیماریهای مزمن و ناراحتکننده، از جمله بیماریهای مقعدی، تبدیل شده است.
استرس چیست و چگونه بر بدن اثر میگذارد؟
استرس پاسخ طبیعی بدن به تهدید یا فشار روانی است. در این حالت، هورمونهایی مانند کورتیزول و آدرنالین در بدن ترشح میشوند که ریتم طبیعی بسیاری از عملکردها را بههم میزنند. وقتی فرد در طولانیمدت دچار استرس مزمن باشد، این تغییرات هورمونی میتوانند مشکلاتی در دستگاه گوارش، سیستم ایمنی و عملکرد عضلات اسفنکتر مقعدی ایجاد کنند.
نقش استرس در بروز یا تشدید شقاق مقعدی
شقاق (فیشر) نوعی زخم سطحی و دردناک در ناحیه مقعد است که عمدتاً بر اثر یبوست، زور زدن یا اسپاسمهای شدید عضلانی رخ میدهد. اما استرس چگونه در این فرآیند نقش دارد؟
مکانیزمهای احتمالی تأثیر استرس بر شقاق:
- اسپاسم عضله اسفنکتر داخلی مقعد: اضطراب مداوم باعث انقباض طولانیمدت عضلات کف لگن میشود. این تنش مزمن میتواند مانع از بهبود زخم و حتی عامل شروع شقاق باشد.
- تأخیر در اجابت مزاج: افرادی که دچار اضطراب هستند، غالباً دفع مدفوع خود را به تعویق میاندازند. این رفتار منجر به سفت شدن مدفوع و در نتیجه آسیب به ناحیه مقعد میشود.
- ضعف گردش خون موضعی: در زمان استرس، جریان خون به سمت ارگانهای حیاتی متمرکز میشود و اندامهای انتهایی، از جمله ناحیه مقعد، دچار کاهش خونرسانی میشوند. این امر فرآیند ترمیم زخم را کند میکند.
استرس چگونه میتواند باعث هموروئید شود؟
هموروئید زمانی رخ میدهد که عروق وریدی اطراف کانال مقعد متورم و ملتهب شوند. این بیماری میتواند داخلی یا خارجی باشد و با علائمی چون درد، خونریزی و احساس برجستگی در مقعد همراه شود.
تأثیرات استرس بر هموروئید:
- افزایش فشار شکمی به دلیل زور زدن ناشی از یبوست عصبی
- تغییرات عروقی ناشی از افزایش هورمون کورتیزول
- افزایش حساسیت به درد در ناحیه مقعد بهعلت اضطراب روانی
در بسیاری از بیماران، علائم هموروئید در دورههای استرس شدید، مانند امتحانات، مشکلات مالی یا تنشهای خانوادگی، بهوضوح تشدید میشود.
مقایسه شقاق و هموروئید ناشی از استرس با سایر علل
| نوع بیماری | علائم ناشی از استرس | علائم ناشی از عوامل فیزیکی |
|---|---|---|
| شقاق مقعدی | اسپاسم مقعد، درد مزمن بدون یبوست شدید، تأخیر در بهبود | زخم سطحی با خونریزی پس از یبوست شدید یا زایمان |
| هموروئید | برجستگیهای متورم هنگام تنش عصبی، درد عصبی-ماهیچهای | خونریزی هنگام دفع، بیرونزدگی مقعدی به دنبال زور زدن |
آیا استرس بهتنهایی میتواند عامل بیماری باشد؟
در پزشکی، ما به ندرت یک عامل واحد را دلیل قطعی بیماری میدانیم. معمولاً مجموعهای از عوامل زمینهساز هستند. اما استرس مزمن میتواند یکی از اجزای کلیدی این مجموعه باشد، بهویژه اگر با سبک زندگی کمتحرک، تغذیه نامناسب، یا نگهداشتن مدفوع همراه باشد.
به عنوان مثال، مراجعی داشتم از کارمندان پرمشغله ساکن مرکز تهران که در جلسات کاری طولانی شرکت میکرد و اغلب فرصت دفع نداشت. پس از چند ماه دچار شقاق مزمن شد. درمان او صرفاً دارویی نبود؛ آموزش مدیریت استرس نقش کلیدی در بهبودیاش داشت.
درمان شقاق و هموروئید ناشی از اضطراب چگونه است؟
اولین قدم در درمان، شناسایی منبع اصلی استرس و تلاش برای کاهش آن است. اما در مواردی که زخم مزمن شده یا تورم عروقی پیشرفته باشد، درمانهای نوینتری مانند لیزر شقاق پیشنهاد میشود.
مزایای درمان با لیزر برای بیماران مضطرب:
- بدون نیاز به بیهوشی عمومی
- ترمیم سریع و بدون دردسرهای جراحی سنتی
- کاهش احتمال عود زخم به دلیل دقت بالا
- مناسب برای افرادی که به دلیل اضطراب مزمن، مستعد آسیب مجدد هستند
اگر شما هم دچار درد و ناراحتی ناشی از شقاق یا هموروئید هستید و حس میکنید اضطراب شما را آزار میدهد، شاید وقت آن رسیده که درمانی اصولی و قطعی را آغاز کنید.
در مرکز ما که بهعنوان بهترین مرکز لیزر شقاق در تهران شناخته میشود، مشاوره تخصصی و راهکارهای درمانی پیشرفته، زیر نظر بهترین دکتر شقاق در تهران ارائه میشود.
دکتر قمری، بهترین دکتر شقاق، لیزر شقاق در تهران را بدون درد و با دوران نقاهت کوتاه بهطور قطعی انجام میدهد.
نگرانی بیماران تهرانی: سبک زندگی شهری و فشارهای عصبی
در شهرهایی مثل تهران که زندگی با سرعت، آلودگی و فشارهای شغلی همراه است، بیماران بسیاری را میبینیم که حتی در سنین جوانی دچار علائم بیماریهای مقعدی شدهاند. زندگی در برجها، ترافیک، تأخیر در وعدههای غذایی و جلسات کاری طولانیمدت همگی منجر به اجابت مزاج نامنظم میشوند؛ شرایطی که بستر مناسبی برای بروز شقاق و هموروئید بهوجود میآورد.
سخن پایانی
بیماریهای نشیمنگاهی تنها با یبوست یا بارداری ایجاد نمیشوند. در دنیای پرتنش امروز، ذهن ناآرام نیز میتواند آغازگر دردهای جسمی باشد. نادیده گرفتن استرس بهویژه در افرادی که سابقه شقاق یا هموروئید دارند، میتواند به مزمنشدن این بیماریها منجر شود.
اگر درد مقعد، خونریزی، یا احساس برجستگی در ناحیه نشیمنگاه شما را نگران کرده و نمیدانید آیا این علائم ناشی از استرس هستند یا چیز دیگری، همین حالا برای مشاوره با دکتر قمری اقدام کنید.
در مرکز لیزر شقاق در تهران ما با استفاده از روشهای پیشرفته لیزری و رویکردی انسانی، به بیماران کمک میکنیم تا بدون ترس، بدون درد و بدون بازگشت، درمان شوند. کافی است تماس بگیرید و نگذارید استرس، سلامتیتان را به خطر بیندازد.